Vedat Berkay
Proje ve Otomasyon Müdürü
Yemmak
Otomasyon, yem fabrikalarında verimlilik ve kaliteyi artırarak üretim süreçlerini dönüştürüyor. Gelişmiş sistemler sayesinde iş gücü maliyetleri düşerken, üretimde süreklilik sağlanıyor.
Günümüzün tarım ve hayvancılık sektöründe yem tesisleri, kaliteli ve verimli hayvan yemi üretiminde kritik bir rol oynamaktadır. Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte, yem üretim süreçlerinde otomasyon sistemlerinin kullanımı da yaygınlaşmıştır. Bu makalede, yem tesislerinde otomasyonun önemi, uygulama alanları ve sektörü ileriye taşıyan faydaları ele alınacaktır.
OTOMASYONUN TANIMI VE AVANTAJLARI
Otomasyon, insana bağlı işgücü gereksinimini azaltarak makinelerin ve yazılımların kontrolü altında çalışan sistemleri ifade eder. Yem tesislerinde otomasyon, işletmelere şu avantajları sağlar:
- Verimlilik Artışı: Otomasyon, süreçlerin daha hızlı ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesini sağlar. Üretim hatlarında otomasyon kullanımı, iş akışını hızlandırır ve üretim kapasitesini önemli ölçüde artırır. Manuel müdahaleler gerektiren süreçlerin otomasyona geçirilmesi, işlem sürelerini kısaltarak daha fazla üretim yapılmasını mümkün kılar. Ayrıca, makinelerin 7/24 çalışabilmesi, kapasite kullanım oranlarını en üst düzeye çıkarır.
- Hata Oranının Azaltılması: Manuel çalışmalarda meydana gelen insan hataları, otomasyon sistemleriyle minimuma indirilir.
- Maliyet Tasarrufu: Uzun vadede, iş gücü maliyetlerinin düşmesi ve verimliliğin artmasıyla maliyetler azalır.
- Standartlık ve Kalite: Tüm üretim süreçlerinde standart bir kalite sağlanır.
- Gerçek Zamanlı Veri Takibi: Otomasyon sistemleri, üretim süreçlerini izlemek ve optimize etmek için anılık veriler sunar.
ERP SİSTEMLERİ İLE ENTEGRASYON
Bu entegrasyonlar genellikle standart veri alışveriş protokolleri ve uygulama programlama ara yüzü (API) aracılığıyla gerçekleştirilir. İşletmeler, ihtiyaçlarına ve mevcut sistemlerine bağlı olarak farklı entegrasyon yöntemlerini seçebilirler. Bu entegrasyonlar, işletmelerin verimliliğini artırırken aynı zamanda veri doğruluğunu ve bütünlüğünü sağlamış olurlar.
YEM TESİSLERİNDE OTOMASYON UYGULAMA ALANLARI
Yem tesislerinde otomasyonun kullanılabileceği birçok alan vardır. Bunların başlıcaları şunlardır;
1. Hammadde Yönetimi:
- Otomatik depolama ve taşıma sistemleri, ham maddelerin tesis içerisinde etkin bir şekilde hareket ettirilmesini sağlar.
- Stok seviyelerinin anlık izlenmesi ve optimize edilmesi, ham madde israfını azaltır.
2. Karışım Hazırlama:
- Otomatik dozajlama sistemleri, yem üretiminde kullanılan malzemelerin tam oranlarda karışımını sağlar.
- Reçetelerin hassas bir şekilde uygulanması, yem kalitesini garanti altına alır.
3. Üretim ve Paketleme:
- Granülasyon, peletleme ve ekstrüzör gibi üretim aşamalarında otomasyon, homojen bir üretim sağlar.
- Otomatik paketleme sistemleri, yemin doğru şekilde ambalajlanması ve etiketlenmesini hızlandırır.
4. Kalite Kontrol:
- Optik tarama ve sensör bazlı sistemler, yemlerin fiziksel ve kimyasal analizlerini hızlı bir şekilde yapabilir.
- Anılık veri toplama ve analiz, kalite sorunlarının erken tespit edilmesini yardımcı olur.
5. Enerji Yönetimi:
- Enerji tüketimini optimize eden otomasyon sistemleri, üretim maliyetlerini düşürür.
- Yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu kolaylaşır.
PLC VE SCADA SİSTEMLERİNİN ROLÜ
Yem tesislerinde otomasyonun en önemli bileşenlerinden biri Programmable Logic Controller (PLC), diğeri ise Supervisory Control and Data Acquisition (SCADA) sistemleridir.
1. PLC Sistemleri:
- PLC, endüstriyel otomasyonda kullanılan, programlanabilir bir mantık denetleyicisidir. Yem üretiminde makinelerin ve ekipmanların kontrolünü sağlar.
- Karışım oranlarının doğru bir şekilde uygulanması, ekipmanların senkronize çalışması ve arıza durumlarının tespiti gibi kritik işlevleri yerine getirir.
- Hızlı ve esnek bir yapı sunarak, üretim hatlarında değişiklik yapılmasını kolaylaştırır.
2. SCADA Sistemleri:
- SCADA, geniş bir alanda çalışan makinelerin ve sistemlerin merkezi bir noktadan izlenmesini ve kontrol edilmesini sağlayan bir otomasyon yazılımıdır.
- Operatörlere gerçek zamanlı veri sunar. Bu sayede tesisin genel performansı takip edilebilir ve sorunlara hızlı müdahale edilebilir.
- Enerji tüketimi, üretim hızı, stok seviyeleri ve kalite kontrol sonuçları gibi veriler SCADA sistemi üzerinden analiz edilebilir.
- Uzaktan erişim imkânı sunarak, tesis yönetimini daha esnek hale getirir.
OTOMASYONUN GELECEĞİ
Yem tesislerinde otomasyonun geleceği, daha akıllı ve entegre sistemlere doğru ilerlemektedir. Yapay zekâ (AI) ve makine öğrenmesi teknolojileri, otomasyon sistemlerine dâhil edilerek daha dinamik ve öğrenen bir yapı oluşturulmasını sağlamaktadır. Bu da daha hassas reçete oluşturma, kestirimci bakım ve operasyonel maliyetlerin optimize edilmesi gibi faydalar sunacaktır.
SONUÇ
Otomasyon sistemleri, yem tesislerinin rekabetçi kalması ve verimliliğinin artması için vazgeçilmez bir unsurdur. Hammadde yönetiminden, kalite kontrolle kadar ki tüm üretim süreçlerini kapsayan bu teknolojiler, işletmelere maliyet avantajı ve kalite güvencesi sağlar.
Gelecekte yapay zekâ (AI) gibi ileri teknolojilerle daha da gelişecek olan otomasyon sistemleri, yem üretiminde yeni bir çağın kapısını şimdiden aralamıştır.
YEMMAK IQ HAKKINDA;
Yemmak Kontrol ve Otomasyon Departmanı 1997 yılında Bandırma'da kuruldu. Özellikle Karma Yem sektöründe Türkiye’nin en büyük tesislerinin Motor Kontrol Panoları, Otomasyon Sistemleri ve Devreye Alma projelerini üstlenmiştir. Yemmak A.Ş. güvencesi ile birlikte müşteri memnuniyetinin ön planda tutulduğu, 28 yıllık bilgi ve birikime sahip alanında tecrübeli ekibi ile sektöründe lider konumdadır.
İlgili Dosya Konusu: