Röportaj: Cemalettin Kanaş

İş’in Guru’su, tarım ve hayvancılık alanındaki çok yönlü donanımlarını sektörün hizmetine sunan Dr. Nihan Buğdaycı ve Zir. Müh. Yasemin Karaman tarafından kurulan bir danışmanlık şirketi. İnsan sağlığına verdikleri önemle öne çıkan girişim, gıda üretimine sağlığın yanı sıra ekonomik verimlilik perspektifiyle yaklaşıyor.

Dr. Nihan Buğdaycı

Yasemin Karaman

Feed Planet olarak 2024 yılının ilk sayısında sizlere yine özel bir röportaj sunuyoruz. Bu sefer, Türk tarım ve hayvancılık sektöründe önemli bir misyonu ve vizyonu olan “İş’in Guru’su”nu yakından tanıma fırsatı bulduk. Hayvansal ve bitkisel üretimde sağlık, kaliteli gıda ve analiz alanlarında danışmanlık hizmeti veren işletmenin kurucuları olan Dr. Nihan Buğdaycı ve Zir. Müh. Yasemin Karaman, sektöre getirdikleri yenilikleri ve geleceğe dair hedeflerini bizimle paylaştı. İş’in Guru’su; iletişim, liderlik, motivasyon ve sorumluluk gibi becerileri, etik değerlerle harmanlayarak tarım ve hayvancılık sektöründe iz bırakmayı amaçlıyor. Gıda üretimini ekonomik anlamda dengeleyip, sürdürülebilir bir şekilde yönlendirmeyi hedefleyen bu girişim, aynı zamanda teknoloji ve dijital araçları sektöre entegre ederek verimliliği artırmaya odaklanıyor.

Veteriner hekim ve mikrobiyolog Dr. Nihan Buğdaycı, Banvit ve Matlı Yem gibi sektörün prestijli şirketlerinde kalite güvence, salmonella kontrolü, sürü yönetimi, antibiyotik kullanımı, iyi tarım uygulamaları ve beslenme planlama gibi çeşitli alanlarda ciddi bir tecrübe edinmiş bir isim. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni mezunu ve Ziraat Mühendisi Yasemin Karaman da Banvit A.Ş.’de broyler üretim çiftliklerinde civciv yerleşimi, bütçe planlama, gıda güvenliği, iş güvenliği dâhil olmak üzere çeşitli alanlarda idari görevlerde bulunduktan sonra girişimcilik alanına yelken açmış.

2020 yılında kurdukları girişim hakkında bilgi veren Dr. Nihan Buğdaycı ve Yasemin Karaman, “Bizim için en önemli şey insan sağlığı. İletişim, liderlik, motivasyon ve sorumluluk gibi becerileri; saygı, merhamet, onur ve vicdan ilkeleri ile harmanlayarak girişimcilik adımını atmamızın ardındaki esas neden, sektördeki etik ve sürdürülebilir bir bakış açısını yaymak ve bu değerlere odaklanmak oldu. Bu misyon, İş’in Guru’su’nu sadece bir işletme değil, aynı zamanda sektördeki pozitif değişimi destekleyen bir güç haline getiriyor.” diyor. Buğdaycı ve Karaman, ayrıca, devlet destekli hibe programlarının tarım ve hayvancılık sektöründeki işletmeler, üreticiler, genç girişimciler ve sektör paydaşları için bir fırsat sunduğuna vurgu yaparak, bu destekler sayesinde yatırım yapma, yeni tesisler kurma veya mevcut sistemleri modernize etme şansına sahip olunabileceğini dile getiriyor.

Röportajda, Türkiye’deki tarım ve hayvancılık sektörünün mevcut durumu, karşılaşılan sorunlar ve var olan fırsat alanları gibi konuları masaya yatırdık. Ayrıca, İş’in Guru’su’nun sürdürülebilir tarım anlayışı, pandemi dönemindeki etkileri ve gelecekteki hedefleri üzerine konuştuk.

İşte İş’in Guru’su’nun kurucularının sorularımıza verdikleri cevaplar:

İş’in Guru’su’nun misyonu ve vizyonu nedir? Bu girişimi başlatma konusunda size ilham veren ne oldu?

İletişim, liderlik, motivasyon, sorumluluk alma becerilerimizi; saygı, merhamet, onur ve vicdan ilkeleri ile harmanlayıp, biriktirdiğimiz bilgi ve deneyimle birleştirerek girişimcilik adımını atmak istedik. 2020 yılı Eylül ayında İş’in Guru’su ortaklığımızı kurduk. İş’in Guru’su ismini patentleyerek başta ülkemizde olmak üzere, hayvansal ve bitkisel üretim çatısı altında tüm dünyada duyurmayı hedefledik.

Mesleki donanımımızı, üst düzeyde, güncel global verilerle sentezleyerek sektör danışanlarımıza sunmaktayız. İnsan sağlığını en ön planda tutarak, hayvansal ve bitkisel üretimde etik metotlar benimseyerek tavsiyelerde bulunmak en önemli görevimiz. Gıda üretimini ekonomik anlamda gelir-gider dengesinde tutarak, maksimum fayda sağlayacak şekilde sektöre mesleki katkıda bulunmaktayız.

Türkiye’deki tarım ve hayvancılık sektörünün şu anki durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Size göre başlıca sorunlar ve fırsat alanları neler?

Türkiye’deki tarım ve hayvancılık sektöründe, işletmeler genellikle aile işletmesi tipinde. Bu durum da geleneksel, atadan öğrenilen şekilde üretim yapılmasına neden oluyor. Mesleki ve kooperatif örgütlenmelerinin yetersizliği ile birlikte enerji ve girdi maliyetleri yükseliyor. Üretici, ürünlerini pazarlarken zayıf konumda ve aracıya satarken fiyatı belirleyen taraf olmuyor, üretici örgütleri pazarda etkin değil. Bu da ekilen arazilerin ve hayvan sayılarının azalmasına neden oluyor.

Sulama sorunu, ülkemizde yaşanan en büyük tarımsal sorunlardan biri. Su kaynaklarının etkin yönetimi ve verimli kullanımı için üst düzeyde koordinasyon ve işbirliği gerekli, acil politikalar geliştirilmeli. Sürdürülebilir sulama ve toprak yönetimi ile doğal kaynakların verimli kullanıldığı ve ekosistemin korunduğu bir tarım yöntemi şekli mümkün.

Devlet kurumları tarafından sağlanan hibe programları kapsamında işletmeler, üreticiler, genç girişimciler, sektör paydaşları tarım ve hayvancılık açısından yatırımlar yapabilir; yeni tesisler kurabilir ya da mevcut sistemlerini modernize edebilirler.

İş’in Guru’su, tarım ve hayvancılık sektörüne yardımcı olmak için teknolojiyi ve dijital araçları nasıl entegre ediyor? Başarınıza işaret eden anekdotlar ya da önemli dönüm noktaları hakkında bilgi verir misiniz?

Teknoloji, tarım ve hayvancılık alanında sürdürülebilir ve verimli üretim için oldukça önem arz ediyor. Verimliliğin artması, kalite ve sağlık yönetimi, erken uyarı sistemleri, modernizasyonlar, kullanılan öz kaynak alanlarında oluşacak maksimum faydayı birebir üreticiye anlatarak yeni bir bakış açısı kazandırıyoruz. Maliyet-fayda analizi ile teknolojik yatırımların ve uygulamaların, otomatizasyon, endüstriyel otomasyon teknolojileri, enerji yatırımlarının alternatif sonuçlarını sunuyoruz.

Ulusal ve global ölçekte tarım ve hayvancılık sektöründe öne çıkan eğilimler nelerdir?

En önemli gelişimin “bilgi” olduğuna inanıyoruz. Bu kapsamda, gerek yönetici gerekse teknik hizmet düzeyinde faaliyette bulunacak olan meslektaşlarımız temel ekonomi ve işletmecilik bilgi ve tekniklerine sahip olmalıdır. Güneş enerjisinin kullanımı, enerji tasarruflu büyüme stratejileri, jeotermal uygulamalar. Sürdürülebilir tarım uygulamaları küresel boyutta yaygınlaşmaya başladı. Hassas tarım ve kapalı tarım altında yapılan uygulamalar tarımsal gücü artırmakta. Gelişmiş teknolojinin, sensörlerin, veri analizinin, yapay zekâ ve otomasyon gibi teknolojiler öne çıkmakta. Kapalı tarım teknolojileri, çevresel faktörleri daha iyi kontrol etme, verimliliği artırma avantajları sunuyor.

Sürdürülebilirlik, tüm sektörlerde kritik bir tema olarak öne çıkıyor. İş’in Guru’su’nun sürdürülebilir tarımı konusundaki duruşunu ifade eder misiniz?

İş’in Guru’su olarak sürdürülebilirliği, gelecek kuşaklara karşı sorumluluğumuz olarak görüyoruz. Dünyamız, ülkemiz üzerinde bulunan kaynakların korunması en önemli kriter. Bu sebeple de ekolojik, ekonomik ve sosyal koşulların iyileştirilmesi, üretici ve tüketicilerin bilinçlendirilmesi gerekiyor. Genç çiftçilerin kırsal alanda yaşamını sürdürmeye özendirilmesi gerekiyor. Yeterli ve kaliteli üretimin sürdürülebilirliği için sistematik uygulamalar üzerinde yoğunlaşıyoruz.

Girişiminiz için Ar&Ge ne kadar önemli? İpucu verebileceğiniz devam eden ya da yaklaşan projeleriniz var mı?

Danışanlarımıza yenilikçi çözümler üreterek, mevcut sistemlerinde iyileştirmeye yönelik sistemli çalışmalar yapmaktayız. Bilgi birikimimiz ve mesleki tecrübemizle danışanlarımıza destek olmaya devam ediyoruz.

İş’in Guru’su, en son bilgilerin ve en iyi uygulamaların çiftçiler ve paydaşlar arasında paylaşılmasını nasıl sağlıyor?

Yazılı ve görsel iletişim araçları, sosyal medya, çiftlik ve sektör ziyaretleri ile paylaşımlarımızı yapıyoruz.

COVID-19 tarım ve hayvancılık sektörünü nasıl etkiledi? Pandemi sizce ne gibi kalıcı izler bıraktı ve sektöre neler öğretti?

Corona virus pandemisi; sosyal, kültürel ve yaşamsal faaliyetler yönünden yeni standartlar oluşturdu. Bu durum hayvansal ve bitkisel üretimin önemini, gelecekte de elzem ihtiyaçlar kategorisinde olduğunu hepimize hatırlattı.

Pandemi süresince ve alınan tedbirler, sokağa çıkma yasakları ile toplum izole bir hayata sürüklendi. Sosyal hayatın izole olması üretim zincirinde olumsuzlukların yaşanmasına da neden oldu. Buna bağlı olarak pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de üretim zincirinin devamlılığını koruma hususunda sıkıntılar yaşandı. Bununla birlikte, sosyal izolasyona bağlı olarak birçok sektör etkilendi ve ilk etkilenen sektörlerden biri de tarım sektörü oldu. İnsanların pahalı eşyalardan çok temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir çaba içine girdi. Zira insanın yaşamını sürdürmesi, bağışıklık sistemini güçlendirebilmesi ve sağlıklı kalabilmesi için beslenmesinin hayati önemi var. Salgın döneminde en önemli sorunun, sağlıklı ve yeterli gıdanın insanlara ulaştırılabilmesi olduğu görüldü. Yerli üretimin önemi ortaya çıktı ve bununla birlikte küçük üretici ve aile çiftçisinin önemi ortaya çıktı. 

İş’in Guru’su’nu özellikle mutlu eden ya da geleceğe yönelik planlanan ortaklıklar ya da işbirlikleri var mı?

Elbette var. Referanslarımız bizim için çok değerli. Bu sayede çok daha farklı üreticilere ulaşma şansı buluyoruz ve çözüm ortağı olabiliyoruz.

İş’in Guru’su’nu önümüzdeki 5-10 yıl içinde nerede görüyorsunuz? Önünüzdeki yol haritasını nasıl ifade etmek istersiniz?

İçinde bulunduğumuz sektörün üretim, tüketim basamaklarında yer almak, teknik katkı sağlayarak yön verebilmek çok önemli. Bu sayede her kesimin taleplerini, ihtiyaçlarını yakından takip edebiliyoruz. Lokal ve global anlamda bu birlikteliği devam ettirmek istiyoruz.

Tarım ve hayvancılık sektöründe iz bırakmak isteyen genç profesyonellere ya da start-up’lara ne önerirsiniz?

Devlet kurumları tarafından sağlanan hibe ve destek programları kapsamında yatırımlar yapabilirler. Öncelik karar vermeleri ve sonrasında hedeflerini bizimle paylaşmaları.

Son olarak, Feed Planet okurlarıyla paylaşmak istediğiniz mesajlar neler?

Kaliteden ödün vermeden, hayvansal ve bitkisel üretimde her zaman yanınızdayız.