Artık ilkbahar geldiğine göre doğru sorgum ekim uygulamalarına bakmanın tam zamanı. Çeşit seçimi, yoğunluk, ekim derinliği ve tarihi, toprağın sıcaklığı, alan dağılımı: Bitki Enstitüsü ARVALIS’te bölge mühendisi olarak çalışan Aude Carrera, sorgumun doğru ekim koşullarının nasıl sağlanacağı konusunda bize tavsiyelerde bulundu.
ÇEŞİDİN VE UYGUN PARSELİN SEÇİMİ
Aude Carrera, “Döngünün doğru koşullar içerisinde olmasını sağlamak için bölgenin iklim koşullarına uygun bir erken gelişim sürecine sahip bir çeşidin seçilmesi gerekmektedir” şeklinde açıklamada bulundu. “Örneğin iklim koşulları sınırlıysa, doğru koşullarda olgunluk evresinde hasat yapıldığından emin olmak için yeterince erken gelişen bir çeşidin seçilmesi gerekmektedir.”
Çeşit seçiminin yanında toprak seçimi de önemlidir: dolayısıyla sulama imkanı bulunmuyorsa yüzeysel topraklardan kaçınılmalıdır. Sorgum için en uygun koşulların sağlanması amacıyla ilgili parselin toprağı yeterli nem koşullarına da sahip olmalı (çıkışı kolaylaştırmak için) ve sıcaklığı 12 derecenin altında olmamalıdır.
EKİM: SORGUM İÇİN KRİTİK AŞAMA
Mühendisin de hatırlattığı gibi, çıkışın ve ekimin kalitesi sorgumun verim potansiyelini etkilemektedir. “Sorgum oldukça yoğun bir şekilde ekilen bir üründür, ancak ekim aşaması hayatidir, çünkü sonuç olarak büyümek için doğru koşullara ihtiyaç duyan küçük bir tohumdur.” Nitekim ekim ne fazla yüzeysel, ne fazla derin olmalı: 2 ile 4 santimetre arasındaki bir derinliğin ve tane ile toprak arasındaki teması kolaylaştıran yeterince ince bir tohum yatağının kullanılması gerekmektedir.
EKİM YOĞUNLUĞUNUN HESAPLANMASI
Sorgum ekiminin yoğunluğu erkencilik, toprak türü ve çıkıştaki kayıp oranı olmak üzere üç ana etkene bağlıdır.
1. Çeşidin erkenciliği
“Çeşit ne kadar erkenci olursa, yaprak endeksi o kadar zayıf, panikül üzerindeki tane sayısı da o kadar düşük olur. Dolayısıyla daha az erkenci, daha geç çıkan çeşitlere oranla ekim yoğunluğu arttırılır.”
2. Toprak türü
“Toprağın yoğunluğu toprağın su rezervine de bağlıdır: fazla sık ekim yapılırsa biyokütlenin gelişimi desteklenir ve bu yüzden su rezervleri tükenebilir. Dolayısıyla ekim aşamasında toprağın su rezervi (veya sulama kapasitesi) dikkate alınmalıdır.”
3. Çıkış sırasındaki kayıp oranı
“Sorghum’un çimlenme kapasitesi biraz düşük olduğu için, çıkışta %20’lik bir kaybı oranını hesaba katılmalıdır.”
BİTKİLER İÇİN NASIL BİR ALAN DAĞILIMI
UYGULANMALIDIR?
Birbirleriyle rekabet etmelerini önlemek için bitkilerin iyi dağıtılması gerekmektedir. Sorgum için kullanılan aralık 30 ile 80 cm arasındadır.
Aude Carrera, “İmkan varsa, özellikle ekim çok yoğun olarak yapıldığında, daha dar aralıklar tercih edilmelidir: ideal olarak maksimum 60 santimetre,” şeklinde bir açıklamada bulundu.
Tabii ki sahip olduğunuz tohum ekme ekipmanını da hesaba katılmalıdır: verimi optimize etmek için tek dane ekim makinesi tercih edilmelidir, ancak daha az düzenli ekim sunsa da hububat ekim makinesi de kullanılabilir”.
BAŞLANGIÇTA KÜÇÜK BİR YARDIM
Starter gübresi başlangıçta hızlı büyüme ve homojen bir çıkış elde etmek için doğru bir katkıdır. Aude Carrera, “Ekim sırasında eklenen gübre, mahsulün başlangıcında ve oluşumunda köklenmeyi destekleyen fosfor ve nitrojen gibi gübreleyici elementlerden oluşmakta ve bu da daha iyi verim elde edilmesini sağlamaktadır” şeklinde bir eklemede bulunmuştur.
ZARARLILARA DİKKAT!
Sorgum, diğer mahsullere göre kuş saldırısına daha az maruz kalır, ancak toprak zararlıları tarafından saldırıya uğrayabilir. Takla böceği riskinin olduğu parsellerde, mahsulün bu zararlıya uygun ürünlerle korunması tavsiye edilir.