Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC)’nin 24 Ağustos 2017 tarihli raporuna göre; 2014/15 sezonunda 1.022 milyon ton olan dünya mısır üretimi, 2015/16 sezonunda 978 milyon tona gerilemiştir. IGC’nin tahminine göre; dünya mısır üretimi 2016/17 sezonunda yükselişe geçti ve 1.073 milyon tona ulaşmıştır. 2017/18 sezonu için IGC’nin öngörüsü ise 56 milyon tonluk düşüşe işaret eden 1.017 milyon tondur.
Dünya üzerinde yaklaşık 180 milyon hektarlık alanda (2014/15 sezonunda 178,6 milyon hektar) üretimi yapılan mısır, ekim alanı bakımında geçmişte buğday (2014/15 sezonunda 224,8 milyon hektar) ve pirinçten (2014/15 sezonunda 158,9 milyon hektar) sonra üçüncü sırada yer alırken, günümüzde buğdaydan sonra 2. sıraya yerleşmiştir. Amerikan Tarım Bakanlığı’nın 2014/15 sezonu verilerine göre; dünyadaki mısır ekili alanların genişliğine bakıldığında en büyük paya 37,1 milyon hektarla Çin’in sahip olduğu görülmektedir. ABD, her ne kadar verimlilik açısından ilk sırada olsa da, ekili alan genişliğinde 33,6 milyon hektar ile Çin’den sonra gelmektedir. Brezilya ise 15,8 milyon hektar ile üçüncü sıradadır.
DÜNYA MISIR ÜRETİMİ VE ÜRETİCİ ÜLKELER
Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC)’nin 24 Ağustos 2017 tarihli raporuna göre; 2014/15 sezonunda 1.022 milyon ton olan dünya mısır üretimi, 2015/16 sezonunda 978 milyon tona gerilemiştir. IGC’nin tahminine göre; dünya mısır üretimi 2016/17 sezonunda yükselişe geçti ve 1.073 milyon tona ulaşmıştır. 2017/18 sezonu için IGC’nin öngörüsü ise 56 milyon tonluk düşüşe işaret eden 1.017 milyon tondur.
IGC’nin dönem sonu stokları incelendiğinde; 2014/15 sezonunda 207 milyon ton olan dünya mısır stoklarının, 2015/16 sezonunda 210 milyon tona, 2016/17 sezonunda ise 234 milyon tona çıktığı görülmektedir. IGC, 2017/18 sezonunda da stokların üretimdeki düşüşe paralel olarak 196 milyon tona gerileyeceğini öngörmektedir.
Dünya mısır üretiminde ülkeler itibariyle en yüksek üretim miktarı, her zaman olduğu gibi ABD’ye aittir. Amerikan Tarım Bakanlığı (USDA) verilerine göre; 2015/16 sezonunda 969 milyon ton olan dünya mısır üretiminin 345 milyon tonunu ABD karşılamaktadır. ABD’nin 2016/17 sezonda 384,7 milyon ton mısır üretimi gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir. 2017/18 sezonda ABD için öngörülen mısır üretim miktarı ise 25 milyon tonluk düşüşle 359 milyon tondur. Çin, mısır üretiminde ABD’nin ardından ikinci sıradadır. Çin’in 2015/16 sezonunda 224,6 milyon ton olan mısır üretimi, 2016/17 sezonunda 219,5 milyon tona gerilemiştir. 2017/18 sezonunda ise üretimin yaklaşık 4,5 milyon ton düşüşle 215 milyon tona gerileyeceği öngörülmektedir.
ABD ve Çin, 1.070 milyon ton (2016/17) olan dünya mısır üretiminin yarısından fazlasını tek başlarına karşılamaktadır. Bu iki ülkeyi 98,5 milyon tonluk üretimle Brezilya takip etmektedir. Brezilya’nın hemen ardından sırayı alan AB ülkeleri ise 2016/17 sezonunda 61 milyon ton mısır üretmiştir.
AB ülkelerini sırasıyla 41 milyon tonla Arjantin, 28 milyon tonla Ukrayna, 27,4 milyon tonla Meksika, 26 milyon tonla Hindistan, 16,7 milyon tonla Kanada ve 15,3 milyon tonla Rusya takip etmektedir.
2017/18 sezonunda mısır üretimindeki düşüş beklentisinde en yüksek pay ABD ve Çin’e aittir. ABD’nin mısır üretiminin 2017/18 sezonunda yaklaşık 25 milyon ton, Çin’in mısır üretiminin ise yaklaşık 4,5 milyon ton gerileyeceği öngörülmektedir. En yüksek artışın ise 1,2 milyon tonla Rusya’da gerçekleşmesi bekleniyor.
DÜNYA MISIR TÜKETİMİ VE TÜKETİCİ ÜLKELER
Mısır, gelişmekte olan ülkelerde buğday ve pirinçle birlikte en önemli temel gıdalardan biridir. Özellikle Sahra altı Afrika ve Latin Amerika’da nüfusun neredeyse yarısının tüketmekte olduğu mısır, dünya çapında da yaklaşık 900 milyon insanın tercih ettiği gıda maddesidir. Mısır ayrıca tüm dünyada hayvan yemi olarak da en çok tercih edilen tahıl ürünlerinden biridir.
2025 yılına kadar mısırın gelişmekte olan ülkelerde en çok tüketilen gıda ürünü olacağı tahmin edilmektedir. Buna ek olarak 2050 yılına kadar mısır üretiminde verimin düşeceği ve gelişmekte olan ülkelerin daha çok mısır ithalatı yapmak zorunda kalacağı da tahminler arasındadır.
Günümüzde ise mısırın en çok tüketildiği ülke ABD’dir. 2014/15 sezonunda 301,7 milyon ton olan mısır tüketim miktarı 2015/16 sezonunda 298,7 milyon tona gerilemiş, ancak 2016/17 sezonunda ise rekor denilebilecek bir artışla 313,5 milyon tona yükselmiştir. ABD’nin mısır tüketiminin, 2017/18 sezonunda da yükselişini devam ettirerek 316,2 milyon tona çıkacağı öngörülmektedir.
ABD’den sonra en yüksek tüketim miktarı ise üretimde de olduğu gibi Çin’e aittir. 2014/15 sezonunda 202 milyon ton olan Çin’in mısır tüketimi, 2015/16 sezonunda 217,5 milyon tona kadar çıkmıştır. 2016/17 sezonunda ise yükselişini devam ettiren Çin, 232 milyon ton mısır tüketmiştir. 2017/18 sezonunda Çin için öngörülen tüketim miktarının yaklaşık 238 milyon ton olduğu görünmektedir. Dolayısıyla Çin’in mısır tüketimindeki grafiğin, 2017/18 sezonunda yukarı yönlü seyrine devam edeceği düşünülmektedir.
ABD ve Çin, 1.055 milyon ton (2016/17) olan dünya mısır tüketiminin yüzde 50’sine yakınını, üretimde de olduğu gibi tek başlarına gerçekleştirmektedir. AB ülkeleri ise dünya mısır tüketiminde, ABD ve Çin’in hemen arkasından gelmektedir. 2016/17 sezonunda AB ülkelerinin tahmini tüketim miktarı 72,9 milyon tondur. 2017/18 sezonunda ise tüketimin yaklaşık 74,9 milyon tona yükseleceği öngörülmektedir.
Bir diğer yüksek mısır tüketim oranına sahip ülke ise Brezilya’dır. Brezilya 2016/17 sezonunda 60,5 milyon ton mısır tüketmiştir; bu miktar bir önceki sezona kıyasla yaklaşık 3 milyon ton daha çoktur. 2017/18 sezonunda Brezilya’daki tüketimin 61,5 milyon tona ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Dünya mısır tüketiminde Brezilya’yı 39,9 milyon tonla Meksika; 24,7 milyon tonla Hindistan; 15’şer milyon tonla Japonya ve Mısır ile 13,1 milyon tonla Vietnam takip etmektedir.
DÜNYA MISIR TİCARETİ
Dünyadaki mısır üretiminin yaklaşık 130-145 milyon tonu, uluslararası ticarete konu olmaktadır. Dünyanın en büyük mısır üreticilerine bakıldığında, üretilen miktarın çok büyük çoğunluğunun yurtiçi kullanımına ayrıldığı gözükmektedir. Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC)’nin raporuna göre; 2014/15 sezonunda 125 milyon ton olan dünya mısır ticareti, 2015/16 sezonunda 136 milyon tona, 2016/17 sezonunda ise 139 milyon tona ulaşmıştır. IGC, 2017/18 sezonunda da dünya ticaretine konu olacak mısır miktarının 146 milyon ton seviyesine yükseleceğini öngörmektedir.
USDA verilerine göre; 2015/16 sezonu dünya mısır ihracatında en büyük pay, 51 milyon ton ile ABD’ye aittir. ABD mısır ihracatı 2016/17 sezonunda 55 milyon tona yükselmiştir. 2017/18 sezonunda ise ihracatın gerileme eğilimine gireceği ve 47 milyon tona düşeceği öngörülmektedir.
ABD’nin ardından ikinci en büyük ihracatçı ülke Arjantin’dir. 2015/16 sezonunda 21,6 milyon ton mısır ihraç eden Arjantin, 2016/17 sezonunda bu rakamı 26,5 milyon tona çıkarmıştır. Arjantin için öngörülen 2017/18 ihracat rakamı ise 27,5 milyon tondur. 2015/16 sezonu verilerine göre dünya mısır ihracatında üçüncü ülke Ukrayna’dır. 2015/16 sezonunda 16,5 milyon mısır ihracatı gerçekleştiren Ukrayna, 2016/17 sezonunda 21,5 milyon tonluk mısır ihracatına ulaşmıştır. Öngörülere göre, ülkenin 2017/18 sezonunda da aynı miktarda mısır ihraç edecektir. Ukrayna’nın ardından dördüncü sıraya gerileyen Brezilya ise mısır ihracatında 2016/17 sezonunda büyük bir düşüş göstermiştir. 2015/16 sezonunda 35 milyon ton mısır ihraç eden Brezilya, 2016/17 sezonunda bu miktarı 21 milyona düşürmüştür. 2017/18 sezonunda ise Brezilya’nın ihracat miktarını artırarak yeniden 35 milyon ton mısır ihraç edeceği öngörülmektedir.
2016/17 verileri bazında; dünya mısır ihracatında Brezilya’yı sırasıyla 5,5 milyon tonla Rusya, 2,5 milyon tonla Sırbistan, 2’şer milyon tonla AB ve Güney Afrika takip etmektedir.
Mısır ithalatında ise en büyük pay Asya ülkelerindedir. 2016/17 sezonu verilerine göre; dünya mısır ithalatında ilk sırada Japonya yer almaktadır. USDA verilerine göre Japonya’nın toplam mısır ithalatı 2016/17 sezonunda 15 milyon tondur. 2017/18 sezonunda Japonya’nın yine 15 milyon ton civarında mısır ithal edeceği öngörülmektedir. Mısır ithalatında Japonya’yı, 14,8 milyon tonla Meksika, 13,4 milyon tonla AB, 9,8 milyon tonla Güney Kore, 9’ar milyon tonla Mısır, İran ve Vietnam takip etmektedir.
TÜRKİYE’DE MISIR ÜRETİMİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verileri incelendiğinde; Türkiye’de 2010-2015 yılları arasında 4,3 milyon ile 6,8 milyon ton arasında değişen miktarlarda mısır üretimi yapıldığı görülmektedir. 2014 yılında 6,5 milyon ton olan mısır üretim miktarı 2015 yılında 6,8 milyon tona yükselmiştir. Türkiye’nin mısır üretimi 2016 yılında da yine 6,8 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir.
Türkiye’deki mısır üretiminin yüzde 33’ü Marmara Bölgesi’nde, yüzde 31’i Ege Bölgesi’nde, yüzde 13’ü Karadeniz ve yüzde 10’u da iç Anadolu Bölgesi’nde yapılmaktadır.
Türkiye’de son 10 yılda mısır üretimine paralel olarak verimde de düzenli bir artış görülmektedir. 2010 yılında dekar başına 726 kilogram olan verim, 2012 yılında 739 kilograma, 2013 yılında ise 894 kilograma yükselmiştir. 2014 yılında 903 kilogram/dekar olan mısır verimliliği, 2016 yılında da artışını sürdürmüş ve 941 kilogram/dekara ulaşmıştır. Bu verimlilik oranları ile Türkiye, dünya ortalamasının üzerindedir.