Türk üreticisinin ABD’ye yumurta ihracatına hazırlandığı haberlerinin ardından hükümet harekete geçti. Yaklaşan Ramazan öncesi fiyatlarda muhtemel bir fiyat artışının önüne geçmek amacıyla yumurta ihracatında, kilogram başına 50 cent’lik DFİF kesintisi getirildi. Kesinti kararını beklediklerini ifade eden sektör temsilcileri ise yumurtada arz sıkıntısı olmadığını vurguluyor.
Kuş gribi (avian influenza) salgınının yumurta sektöründe sebep olduğu arz ve fiyat dalgalanmaları devam ediyor. Salgınla mücadele kapsamında market raflarının boş kaldığı ABD’nin Türkiye’den yumurta ithal etmeye hazırlanırken, muhtemel fiyat artışlarının önüne geçmek isteyen Türk hükümeti, ihracata fon kesintisi getirdi. Yumurta ihracatında kilogram başına 50 cent’lik Ticaret Bakanlığı Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kesintisi yapılmasını öngören karar 25 Şubat tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan resmi açıklamada “2024’ün son çeyreğinde görülmeye başlayan bölgesel kuş gribi salgını nedeniyle azalan üretim ve ülkemiz menşeli yumurtaya yönelik talep artışı, yurt içi fiyatları yukarı yönlü etkilemiştir” denildi. Bakanlığın önceliğinin “yurt içi üretim ve tüketim dengesinin korunması, yurt içi tüketimin vatandaşlarımız için makul fiyatlarla karşılanması, gıda arz güvenliğinin önündeki tehditlerin bertaraf edilerek ülkemizde sürdürülebilir gıda arzının ve tüketiminin sağlanması” olduğu ifade edildi. Açıklamada, yumurtanın et ve süt ürünlerine kıyasla daha ‘makul fiyatlı bir protein kaynağı’ olduğuna işaret edilerek, kuş gribinin yumurta üretiminde ‘ciddi kayıplara yol açtığı’ hatırlatıldı. Salgının bir taraftan üretimi düşürürken diğer taraftan da Türk yumurtasına ilgiliyi artırdığına dikkat çekilerek bu durumun yurt içi fiyatları artırdığı belirtildi.
“ARZ SORUNU YOK, FİYAT ARTIŞI BEKLEMİYORUZ”
YUM-BİR Başkanı İbrahim Afyon
Tartışmanın merkezindeki yumurta sektöründe üreticiler ise fiyatların yüksek olmadığını ifade ediyor. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, son dönemdeki fiyat artışlarının makul seviyeye geldiğini söyledi. Ekonomi gazetesine konuşan Afyon, "İhracatla ilgili bir kesinti kararını bekliyorduk," derken, ihracatın iç piyasada herhangi bir arz sıkıntısına yol açmayacağını vurguladı. Türkiye'nin yumurta üretiminin %115 seviyelerinde olduğunu, kısa vadede bu oranın %125’e çıkacağını belirten İbrahim Afyon, Türkiye’nin dünyadaki yumurta tedarikinde en önemli tedarikçi ülkelerden biri olduğunu hatırlattı.
YUM-BİR Başkanı Afyon, geçen hafta İngiliz Reuters haber ajansına bir açıklama yapmış ve Türk üreticilerin ABD’ye 15 bin ton yumurta ihraç edeceğini söylemişti. Afyon, Şubat ayında başlayan ihracatın Temmuz ayına kadar devam edeceğini söylemişti. İhracatın düzenli olarak gerçekleştirileceğini belirten sektör temsilcisi, iç piyasadaki arz fazlasının ihracata yönlendirilmesinin doğru olduğunu söyledi. İbrahim Afyon, "İç piyasada herhangi bir arz sorunu yok," derken, bu süreçte özellikle Ramazan ayı öncesinde fiyat artışı beklemediklerini dile getirdi.