TÜRKİYEM-BİR yönetim kurulu üyeleri ve TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal ile online toplantı yaparak hububat piyasasının durumu hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye Yem Sanayicileri Birliği (TÜRKİYEM-BİR) Yönetim Kurulu Üyeleri, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal ile hububat piyasalarının değerlendirilmesi amacıyla toplantı yaptı. Pandemi nedeniyle online gerçekleşen toplantıda dünya ve Türkiye hububat durumu, hasat ve piyasa beklentileri ele alındı.

TÜRKİYEM-BİR Başkanı M. Ülkü Karakuş, pandeminin ülkemizde ilk görüldüğü 2020 yılında ekimlerin bitmiş olmasına ve hububat piyasasına yönelik beklenmedik birçok olayın gerçekleşmesine rağmen TMO’nun çok iyi aksiyon alarak fiyatların çok daha fazla artmasının önüne geçtiğini belirtti.

Türkiye hububat fiyatlarının uzun yıllar sonra ilk defa dünya fiyatlarının altına indiğini hatırlatan Ülkü Karakuş, pandemi şartlarında yapılabilecekler hususunda düşüncelerini dile getirdi. Karakuş, geçen yıla göre vaka sayılarının daha fazla olmasına rağmen, edinilen deneyimlerle sürecin daha iyi yönetilebileceğini, TMO ile özel sektör işbirliği ile hububat piyasalarında aşırı fiyat artışlarının önüne geçilebileceğini kaydetti.

TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, toplantıda kuraklık, hava durumu, rekolteler ve fiyatları gibi birçok konuya değindi. Güldal;

• TMO olarak saha uzmanlarından gelen bilgilerle her ay fenolojik değerlendirme raporu yayınladıklarını, bu raporlar konusunda sektör paydaşlarından olumlu dönüş aldıklarını,
• 2021 Nisan ayı raporlarına göre Ekim-Ocak arasında %25 yağış eksikliğinin olduğunu, ancak 15 Ocak’tan itibaren yağışlı bir mevsimin yaşandığını,
• Meteoroloji verilerine göre ise ilkbahar ayları için mevsim normallerinde yağışların alınacağının açıklandığını,
• Dünya genelinde ise hububat rekoltelerinde özellikle buğday da artışın olduğunu,
• Ancak Karadeniz havzasında ise bir miktar gerilemenin söz konusu olduğunu,
• Dünya genelinde arpa özelinde ise rekoltede %2 civarında bir üretim gerilemesinin, mısırda ise üretim artışı olacağını değerlendirdiklerini,
• TMO’nun genel stratejisi olarak artık alım dönemi öncesinde alım fiyatı açıklamaya başladıklarını,
• Alım fiyatlarının iç piyasa ve yurt dışı piyasa fiyatları, üretici maliyetleri, üretici fiyat endeksi gibi birçok parametreyi dikkate alan hesaplamalar neticesinde oluşturulup açıklandığını,
• TMO’nun genel stratejisinin alım döneminde iyi fiyatlandırma, sonraki döneme yönelik olarak ise doğru eksenli, sürprizleri tolere edebilecek bir dönem hazırlamayı hedeflediklerini,
• Dünyada fiyatların yüksek seyrettiğini ancak bir kıtlık olmaması nedeniyle fiyatların geriye gelmesini beklediklerini,
• TMO fiyatlarının referans olarak kabul edilmesinin en önemli temennilerinden olduğunu,
• TMO alımlarının yeterli olmasının ithalatı azaltacağını,
• TMO’nun Ocak ayına kadar 3 milyon ton civarında hububat ithalat yetkilendirmelerinin bulunduğunu,
• TMO stoklarının yeterli ve güçlü olduğu sürece üreticilere de yem sanayicilerine de satışların yapılmasında bir engelin olmadığını dile getirmiştir.

TÜRKİYEM-BİR temsilcilerinin dikkati çektiği ana başlıklar ise şöyle sıralandı:

• Lisanslı depoculukta yaşanan sorunların bir an önce çözülmesi gerektiği,
• Geçtiğimiz yıl hasat dönemine denk gelen dönemde kurlardaki ataklar nedeniyle öngörülemeyen fiyat hareketlerinin yaşandığı ve bunun yönetilmesinde zorlanıldığı, bu fiyat hareketlerinin gıda enflasyonunu da tetiklediği, yem sektörünün de yem fiyatları artışları nedeniyle eleştirilerin hedefi haline geldiği,
• Tüm bu hususlar dikkate alınarak kamu ve özel sektörün bir arada hareket etmesinin çok önem taşıdığı,
• TMO tarafından açıklanacak fiyatların mevcut piyasayı yönetebilecek şekilde açıklanmasını arzu edildiği,
• Soya fasulyesi ve kanola gibi ürünlerin ekiminin artırılması konusunda da TMO’nun destek vermesinin önemli olduğu söylenmiştir.

Dünya ve Türkiye piyasasındaki durumlar hakkında değerlendirmelerine devam eden TÜRKİYEM-BİR Başkanı Ülkü Karakuş;

• Unluk buğdayların yem sektöründe kullanılmasının endişe verici olduğu, ancak yeterli seviyede mısır bulunması durumunda yem sektöründe buğday kullanımının azalacağı,
• Dünya fiyatlarının yurt içi fiyatlardan yüksek seyretmesi nedeniyle Dahilde İşleme İzin Belgelerinin (DİİB) kullanılamadan kaldığı, TMO’nun stokundaki ürünlerin belge sahiplerine ihracat karşılığında tahsis edilmesinin uygun olacağı,
• Türkiye’nin yeni dünya düzeni ile birlikte hayvansal ürün ihracatı yapma konusunda çok avantajlı duruma geldiği, Türkiye’nin ihracat konusunda önünün açılmasına ihtiyaç olduğu,
• TMO’nun fiyat açıklarken Türkiye’nin makro ekonomik ve enflasyon hedeflerini merkeze almak suretiyle hareket etmesinin bir öneri olarak dikkate alınabileceği söylenmiştir.

Son olarak TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal ise:

• Lisanslı depolarla ilgili yaşanan tüm sorunlara vakıf olduklarını, bunları çözmek için de ilgili kuruluşlar nezdinde girişimlerinin devam ettiğini,
• Sezon başında açıklanan alım fiyatının sezon sonuna kadar korunduğunu, bu açılanan fiyatın tüm sezonu ilgilendirdiği görüşüne katıldıklarını,
• Üreticiyi üretmeye teşvik eden ve piyasada istikrar sağlayacak fiyatları açıklamayı hedeflediklerini,
• TMO elinde, tüccarda ve üretici elinde halen buğday stoku bulunması nedeniyle buğday konusunda bir sıkıntının beklenmediğini,
• DİİB belge konusunda dikkate alınacağını,
• TMO olarak geriden gelerek sonradan piyasayı regüle etmektense önden giderek piyasaya mesaj vererek, referans olmak istediklerini söylemiş, herkese hayırlı bir sezon olmasını dilemiştir.