Rebecca Long Pyper
Pazarlama Direktörü 
Dome Technology

Kubbe depolama çözümleri, inovatif tasarımlar ve gelişmiş otomasyon sayesinde tahıl şirketlerine artırılmış kapasite, verimlilik ve maliyet tasarrufu sunar. Geleneksel silolardan uzaklaşan şirketler, geçiş hacim ve harmanlama yeteneklerini artıran özelleştirilmiş kubbelerin avantajlarından yararlanıyor.

Yeni bir tahıl depolama çözümü seçilmesi önemli bir karardır ve beraberinde şirketler için ciddi büyüme fırsatı getirir.

Dökme depolama kubbeleri, bir şirketin kâr hanesini artırma potansiyeli taşıyan önemli avantajlara sahiptir. Günümüzde daha fazla tahıl şirketi silo gibi geleneksel depolama modellerini bir kenara bırakarak kubbe farkını deneme şansına sahip oluyor.

PROJE ÖZETİ: INDIANA EYALETİNDE ARTIK ÜRÜN DÖNGÜSÜ MÜMKÜN

Ağustos 2021’de tarımsal emtia lideri Gavilon, ABD’nin Indiana eyaletindeki Shelburn kentinde 1,37 milyon buşel (yaklaşık 35 bin ton) depolama kapasitesine sahip yeni DomeSilo ile ilk sezonunu tamamladı. Viterra o tarihten sonra tesisi satın aldı.

DomeSilo, yerde yığınlar halinde depolama yerine kullanılarak, şirketin iş gücü taleplerini azaltmasını, karışım ve harmanlama fırsatlarını maksimize etmesini ve ürünü daha iyi korumasını sağladı. Soya fasulyesi 11 ay boyunca DomeSilo’da saklandı ve bu süre zarfında iç sıcaklık iyi yönetildi; örneğin, Temmuz ayında, kubbenin alt çeyreğindeki ürün sıcaklıkları 1,6 ila 4.4 o C derece arasındaydı.

Kubbe, Gavilon’un ürünü döngüsel olarak işleyebilmesine ve soya fasulyesi işleme kapasitesini büyük ölçüde artırmasına da imkân tanıdı. Gavilon Operasyon Direktörü Tom Lechtenberg o dönemde şöyle demişti. “Daha önce fasulye için bir yer yığınımız vardı ve bir kez dolduğunda, birkaç istisna dışında iş bitmiş oluyordu. Ancak kubbe, yığınla ilgili iş gücü ve zaman harcamadan, değişen piyasalardan ve fiyatlardan yararlanarak, gerektiğinde doldurup geri kazanabilmemizi sağladı.”

170 x 110 feet (51,83 m x 33,53 m) boyutundaki kubbe, no-entry BinGator sistemiyle tasarlandı. AIRLANCO, altı bay fanı ve 10 adet egzoz çatı fanını içeren havalandırma sistemini sağladı.

Satış Müdürü Heath Harrison, DomeSilo’nun mevcut bir tesis alanında inşa edildiğini söylerken şöyle konuştu:  “Gavilon’a bu yapıdan karışım yapma ve doğrudan demiryoluna yükleme imkânı sağlıyor. Bu, onların bu işlemi birçok kez döngüye alabilmesini sağlayacak.” Harrison, yenilenen tesisin en büyük avantajının giriş gerektirmemesi olduğunu belirtirken,  “Artık daha verimli olacak—daha az iş gücü gerekecek.” dedi.

İlk sezonda insan gücü azalması kayda değerdi. Lechtenberg, “Genel olarak, kubbenin günlük operasyonları için gerekli iş gücü, bir yığına göre çok daha azdı. Her şeyin otomatik olması, bir adamı başka bir pozisyondan alıp yığını izlemeye göndermek zorunda kalmadan her şeyi görsel olarak kontrol etmemizi sağladı.” dedi. Ayrıca, geri kazanım operasyonları ve tren yüklemeleri sırasında tek bir çalışanın, daha önceki modelde iki veya üç çalışanın gerçekleştirdiği işleri—branda çekmek, kamyonları yüklemek, havalandırma borularını taşımak, radyodan iletişim kurmak ve akış hızlarını ayarlamak gibi—tam kontrol edebildiğini söyledi.

KUBBENİN GÜCÜ GEOMETRİSİNDE YATIYOR

Kubbe, doğanın mükemmel derecede güçlü bir yapısıdır ve geometrisinden yararlanmak, alışılmadık derecede sağlam bir insan yapımı yapı ortaya çıkarır. Temel sistemi oluşturulduktan sonra, kubbe için temel oluşturmak amacıyla zemin seviyesinde bir halka kirişi inşa edilir. Malzeme taşıma süreçleri için gerekirse tüneller de oluşturulur.

Müşterilerin spesifikasyonlarına göre özel olarak boyutlandırılan PVC hava formu, halka kirişine cıvatalanır ve şişirilerek dış kubbe şeklini oluşturur; bu kumaş, dış su yalıtım membranı olarak süresiz olarak yerinde kalacaktır.

Hava formu şişirildikten sonra, iç kısmına poliüretan köpük izolasyonu uygulanır. Tüm kubbe yüzeyi boyunca bir ızgara oluşturmak için premat çeliği monte edilir. Bu premat takviye, kaplama betonuna gömülür ve yapıya başlangıçta güç sağlar ve yapısal takviye çeliğini bağlamak için bir alt tabaka oluşturur. Beton, şatkrit (püskürtme beton) yöntemi kullanılarak yerleştirilir.

Amerika Birleşik Devletleri’nin güvenlik barınaklarına olan ihtiyacını karşılamak için Dome Technology, katı Federal Acil Durum Yönetim Ajansı gereksinimlerini karşılaması gereken, özellikle mermi ve darbe kuvvetlerine dayanma yeteneğine sahip çok sayıda acil durum barınağı inşa etmiştir. Dome Technology’nin tüm kubbeleri, ticari veya endüstriyel olsun, iç kirişler gerektirmeden yüksek darbe yüklerine dayanır. Ayrıca, kubbeler doğal afetlerden kaynaklanan rüzgâr gibi yüksek dış yüklere de direnç gösterebilir.

KUBBE FARKI

Kubbe yapıları ve siloların bazı depolama özellikleri ortak olsa da kubbeyi silodan ayıran üç temel özellik vardır:

1. Büyük kapasite

Limanlarda arazi satın alanlar, genellikle paralarının karşılığında daha az mülk alırlar ve bu durum, daha küçük bir arazi parçasında gerekli depolama kapasitesine nasıl ulaşacakları konusunda kararlar almalarını gerektirir.

Kubbenin yüksekliği sayesinde, şirketler ürünlerini daha derin istifleyerek, sahada daha az yer kaplarlar. Kubbenin çift eğriliği, dışa değil yukarıya doğru inşa etmeyi mümkün kılar ve bu eğri, yapının her noktasında, hatta zirveye yakın yerlerde bile dayanıklılık sağlar. Dolayısıyla kubbenin iç kısmının tamamı ürün depolamak için kullanılabilir.

Büyük açıklığa sahip bir silo, genellikle kiriş veya makas sistemiyle inşa edildiği için oldukça maliyetli olabilir. Benzer şekilde, düz bir depolama çatısı da büyük yükleri kubbe kadar verimli şekilde desteklemeyen bir kiriş veya makas sistemiyle inşa edilir.

2. Daha fazla üretim hacmi

Kubbe, zamanla çelik yapılardan daha iyi performans göstererek sık sık yükleme ve boşaltmaya dayanıklıdır. Kubbenin döngüsel throughput’a olan toleransı, yapısal bütünlüğü sayesinde yüksektir. Doldurma ve boşaltma, herhangi bir yapıya stres uygular, ancak kubbenin donatıları bu yükü yorgunluk sorunları yaşamadan kabul eder; stres, civata veya dikiş gibi zayıf noktalara yönlendirilmez çünkü böyle zayıf noktalar yoktur. Kubbenin sağlam yapısı, düzenli bakım gerektirmez ve beton kabuğunun ömrü sınırsızdır.

3. Daha fazla karışım ve harmanlama

İşleyiciler, shuttle yükleyiciler ve ihracatçılar için harmanlama çok önemlidir. Kubbenin dayanıklılığı, karıştırma veya harmanlamayı mümkün kılar. Kubbe, birden fazla kapıdan çekme olanağı sağladığında silolarla maliyet açısından rekabetçidir; bu seçenek çelik tanklarda sınırlıdır.

Harrison, “Kubbe yapıları, karışım yeteneğinizi en üst düzeye çıkarmanıza olanak tanır ve bu da şirketlere kârlarını ve verimliliklerini artırma fırsatı sunar. Tahıl sektörü dar marjlarla çalışıyor, bu yüzden bazen sadece throughput (üretim hacmi) ve karışım yapabilmek, kâr marjını artırmak için elimizdeki tek seçenek olur. Kubbeler ve DomeSilos, bu kâr marjını en üst düzeye çıkaracaktır.” diyor.

Bu avantajların yanı sıra, son dönemdeki inşaat gelişmeleri tahıl şirketleri için daha iyi sonuçlar veriyor. Örneğin, Dome Technology, yapının dışına basıncı yönlendiren ve bir patlama durumunda yapısal hasarı önleyen yuvarlak patlama panellerini geliştirdi.

Giriş gerektirmeyen seçenekleri güvence altına almak isteyen şirketler, bunu mümkün kılan farklı geri kazanım sistemlerini keşfedebilirler; Dome Technology’nin bünyesindeki mühendisler, gerekli throughput’u sağlayan ve çalışanların güvenliğini koruyan geri kazanımı belirlemek için müşterilerle yakından çalışır.

Son olarak, ürünlerini kısa sürede mavnadan depolamaya, oradan da kamyona aktaran şirketler için Drive-Thru DomeSilo çözüm olabilir. Dome Technology, direk yükleme imkanı sunan, benzer boyutlardaki bir siloya göre daha küçük bir alanda daha fazla ürün depolayan, yüksek ve ince bir kubbe olan Drive-Thru DomeSilo’yu geliştirdi.

Drive-Thru DomeSilo, alımdan gemi yüklemesine kadar tam bir anahtar teslim çözüm sunmak için tüm yapısal, mekanik, elektriksel ve kontrol sistemlerini bünyesinde barındırır. Dome Technology satış müdürü Lane Roberts, Drive-Thru DomeSilo komple paketinin benzer kapasitedeki silo merkezli bir sisteme göre daha ucuz olduğunu belirterek  “Şirketler birden fazla mekanik sistem, operatör ve yapı ihtiyacını ortadan kaldırarak tek bir arabalı depolama tesisi inşa etmekten tasarruf edebilirler.” dedi.

Bu model, ilk kez 2018 yazında çimento endüstrisine girdi, ancak artık tahıl şirketleri için de mevcut.

MÜŞTERİYE ÖZEL ÇÖZÜMLER BİR STANDART HALİNE GELİYOR

Tasarım ve inşa konusunda uzman bir kubbe ekibiyle çalışmak, şirketlerin tam olarak ihtiyaç duydukları kubbeye sahip olmalarını sağlar. Bu, kapasite taleplerini ve alan gereksinimlerini kapsar, ancak geri kazanım sistemlerine de uzanır. Müşteriler, kendilerine uygun geri kazanım sistemlerini seçer ve tesislerini daha düşük maliyetle işletmek için otomasyona güvenirler. Kubbeler, operasyonlar göz önünde bulundurularak tasarlandığında, masraflar azalır.

MALİYETTEN TASARRUF HAKKINDA SON SÖZ

10.000 tondan fazla depolama yapmayı planlayan müşteriler için kubbeler, bütçe ve alan açısından silolardan daha avantajlıdır. Maliyet tasarrufu, kubbelerin yerel olarak temin edilen beton ve demir ile inşa edilmesiyle, malzeme taşımacılığı maliyetlerinin azalmasından kaynaklanır. Kubbelerin çift eğriliği, daha az inşaat malzemesi gerektirir ve şatkrit (püskürtme beton), püskürtme izolasyon ve kalıcı hava formu kullanılan bir modelle çok daha az atık oluşur. Ayrıca, Dome Technology projelerinde inşaat ekipleri mümkün olduğunca yerel iş gücüyle oluşturulur. Bu özellikler, müşterilere maliyet tasarrufu sağlarken, topluluklar ve şirketler için de fayda sağlar.

Dome Technology CEO’su Bradley Bateman şunu söylüyor: “Dome Technology, müşterilere konseptten tamamlanmaya kadar tam paket sunacak donanıma sahiptir ve bu, proje portföyümüzde kendini göstermektedir.”