Dünya tahıl piyasalarında gözler, tahıl koridoru anlaşmasının bir kez daha uzatılıp uzatılmayacağına çevrilmiş durumda. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bugün Kiev’de anlaşmanın akıbetine dair Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile önemli bir görüşme yapacak.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres,  Ukrayna’nın dünya piyasalarına tahıl ihraç etmesine imkan tanıyan Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasının süresinin yeniden uzatılmasını görüşmek için Kiev’e gitti. Polonya üzerinden Kiev’e geçen Guterres, bugün Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile dünya gıda güvencesi açısından kritik önemdeki anlaşmanın geleceğine dair önemli bir görüşme gerçekleştirecek.

Guterres’e Kiev ziyaretinde BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths ve BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Genel Sekreteri Rebeca Grynspan eşlik ediyor. Griffiths, tahıl koridoru anlaşmasının uzatılmasına ilişkin müzakereleri yürütürken, Grynspan da Rusya’nın gıda ve gübre ihracatının kolaylaştırılması konusunda çalışıyor.

Ukrayna-Rusya savaşının hemen ardından rekor seviyelere yükselen tahıl fiyatları, 22 Temmuz 2022'de, Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin arabuluculuğunda imzalanan anlaşma ile Karadeniz'den tahıl sevkiyatı için güvenli bir deniz koridoru açılması ile birlikte savaş öncesi seviyelere geriledi. Küresel piyasaları rahatlatan anlaşma, Kasım 2022'de 120 günlüğüne uzatıldı. Ancak bu süre 18 Mart’ta doluyor.

Ukrayna, Türkiye’nin de dahil olduğu müzakereler kapsamında İstanbul’da Boğazı’ndaki denetimlerin hızlandırılmasını, anlaşmanın, yeni limanları da kapsayacak şekilde en az bir yıl uzatılmasını talep ediyor. Batı yaptırımları sebebiyle tarımsal ürün ve gübre ihracında sorunlar yaşayan Rusya ise anlaşmanın devam etmesine yeşil ışık yakmadan önce kendi tarımsal ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasını istiyor.

Batılı ülkeler, Ukrayna’ya yönelik saldırıları sebebiyle geçen yıl Rusya’ya karşı sert yaptırım kararları almıştı. Müeyyideler direk olarak Rusya’nın tarımsal ürün ve gübre ihracatını hedef almasa da getirilen kısıtlamalar, bankacılık, lojistik ve sigorta sektörlerini vurduğu için Moskova bu ürünlerin dünya piyasalarına sevkiyatında zorluk yaşıyor.

Birleşmiş Milletler'in verdiği bilgiye göre, Ukrayna şimdiye kadar anlaşma kapsamında 23 milyon tondan fazla mısır ve buğday ihraç etti. Bu ürünleri en çok ithal eden ülkeler Çin, İspanya, Türkiye, İtalya ve Hollanda oldu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, hafta başında yaptığı açıklamada Ankara ve BM’nin Karadeniz tahıl anlaşmasının süresinin uzatılması üzerinde çalıştığını söylemiş, “BM ile birlikte hayata geçirdiğimiz İstanbul Tahıl İnisiyatifi, dünya gıda fiyatlarını düşürerek en az gelişmiş ülkeler başta olmak üzere birçok ülkeye yardımcı oldu. Bu anlaşmanın engelsiz bir şekilde hayata geçirilmesi ve süresinin uzatılması üzerinde çaba sarf ederek çalışıyoruz.” demişti.